Nature and walking journal, czyli dziennik spacerow i obserwacji przyrodniczych

Myślałam ostatnio o tym, czego trzeba mi więcej w życiu, i dotarło do mnie - jak zresztą przeciętnie raz na kwartał - że chciałabym więcej spacerować.

Kiedyś dużo chodziłam po górach, ale na tym etapie życia moje chodzenie jest z gruntu miejskie. Lubię chodzić na piechotę do pracy, ale mam na to czas zaledwie przez ułamek roku (i ciężko mi siebie winić, bo zabiera mi to około półtorej godziny). Mam w głowie mapę terenów zielonych, i wciąż szukam atrakcyjnych zamienników miejskich tras, a przede wszystkim - nic mnie tak nie uspokaja, jak zmęczenie połączone z obserwacją świata.

Wyszperałam więc ciekawe, choć nieco przykrótkie, trasy miejskie, upewniłam się, że nie objechałam jeszcze wszystkich okolicznych parków i rezerwatów, i zaczęłam się zastawiać, jak zmotywować się do codziennych świadomych spacerów. Pierwszym, co przyszło mi do głowy, był dziennik.

O istnieniu nature journals, czyli dzienników o serwacji przyrodniczych, wiem od jakiegoś czasu - zdobyły popularność podczas pandemii wraz z upowszechnieniem się nurtu cottagecore. Mają długą tradycję: prowadziła je Edith Holden, brytyjska nauczycielka plastyki i autorka (zdjęcie tytułowe wpisu przedstawia faksymilia jej najbardziej znanego dziennika, "The Country Diary of an Edwardian Lady"); Beatrix Potter, autorka "Piotrusia Królika"; a przed nimi pisała je wiktoriańska podróżniczka i przyrodniczka Marianne North.

Kupiłam więc zeszyt, wyciągnęłam kredki, i zaczęłam.

Dzienniki obserwacji nie tylko motywują, ale też pogłębiają interakcję z otoczeniem, sprawiają, że więcej zapamiętujemy, oraz dają nam okazję do tworczego wyżycia się. (Już pierwszego dnia narysowałam coś po raz pierwszy od stycznia, i napisałam pierwsze haiku od dawien dawna.) W moim dzienniku zamierzam pisać o przyrodzie, ale też spacerach po mieście i jego historii.

Poleca się, by w każdym wpisie przyrodniczym uwzględnić datę, miejsce, pogodę, temperaturę. Jeśli piszemy o roślinach i zwierzętach, można prócz polskich nazw uwzględnić też nazwy łacińskie. Przy miejskich spacerach warto poszukać źródeł nazw miejsc, ulic, dzielnic - często upamiętniają ważne rodziny, budynki, zjawiska przyrodnicze, rzeki itp.

Podstawowe pytania, które warto sobie zadać, to:

• co dostrzegam?
• co mnie w tym zastanawia?
• co mi to przypomina?

Warto też uwzględnić wyszperane w internecie ciekawostki, co na razie stanowi mój ulubiony element pisania: wczoraj dowiedziałam się, że jelenie śpią od sześćdziesięciu do stu minut dziennie, i że popularny kosmos pochodzi z Ameryki Południowej; dziś - jakie jest pochodzenie nazwy części miasta, w którym spędzam święta wielkanocne. 

Często we wpisach pojawiają się fragmenty poezji (to zachęta do jej czytania). Można je ilustrować rysunkami, akwarelami (planuję wklejać ilustracje do zeszytu), zdjęciami, stemplami. Znaleziska można szkicować z różnych stron, umieszczać we wpisach mapki, stosować legendy (najbardziej klasycznym sposobem oznaczania np. części roślin są litery alfabetu).

Przydatne strony internetowe:

NATURE JOURNAL BASICS FOR BEGINNERS - PART 1 | Journal De Sylvie - kompilacja praktycznych porad.

Szybka prezentacja "The Country Diary of an Edwardian Lady" Edith Holden

A Nature Journal Story - artystka Jules Wolford dzieli się swoimi inspiracjami.

Wybór haiku w przekładzie Czesława Miłosza.

Zdjęcie tytułowe: strony faksymiliów dziennika Elizabeth Holden z Etsy, ze strony sprzedawcy RosellasAndRoses.